hiperaktivite

Öfke

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu özellikle de hiperaktivite alt tipi öfke kontrolü ile ya da daha doğrusu kontrolsüzlüğü ile yakından ilişkilidir. Öfkeyi anlamak için bütüncül bir yaklaşıma ihtiyacımız var. Öfke bir taraftan doğuştan itibaren belirlenmiş olan cinsiyetimiz, hormonlarımız, beyin kimyamız tarafından belirlenirken, diğer tarafta da biz büyürken olup bitenlerle de yakından ilişkilidir. Bu bütüncül bakış açısına psikiyatride biyopsikososyal model adını veriyoruz. Hormonlarımızdan öfke ve saldırganlık ile en yakından ilişkili olanı testesterondur. Bu da erkeklerin genel olarak daha öfkeli olmalarını ve suçluların daha çok erkekler içinden çıkıyor olmasını daha anlaşılır kılar. Nitekim saldırgan ve suç unsuru olan davranışları azaltmak için testesteron seviyesini azaltan ilaçlar kullanılabilmektedir.

Öfke, sinirlilik ve saldırganlık bazı psikiyatrik hastalıkların da belirtisidir. Bu hastalıklardan belki de en iyi bilineni bipolar bozukluk ya da diğer adıyla manik depresif bozukluktur. Bu hastalar manik dönemlerinde kolayca sinirlenirler ve bu nedenle sıklıkla kavgaya karışırlar ve başları derde girer. Öfke ve sinilirlik nedeni olan diğer bir bozukluk da dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğudur. Aslında bu hastalardan söz edilirken daha çok acelecilik, sabırsızlık yerinde duramamadan daha çok söz edilmektedir. Ancak bir hiperaktif bu özelliklerinin doğrudan sonucu olarak çok kolay sinirlenir ve kavgaya karışır.

Elbette çevresel etmenler de öfke ve sinirlilik üzerinde etkilidir. Bazı insanlar adeta bütün dünyaya öfkelidirler. Bu kişilerin geçmişlerine bakıldığında kayıplar ve travmalarla dolu olduğu görülecektir. Dünya onlara zalim davranmıştır ve öfkeli olmaya herkesten daha çok hakları vardır! İnsanlar ona karşı “yaptıkları hatanın” bedelini ödemelidirler! Sosyal yapının öfke üzerine önemli bir etkisi de öfkenin dışavurumunu destekleyip desteklemediğidir. Sinirli olabilirsiniz ama eğer çevreniz öfkenin dışarıya yansıtılmasına sıcak bakmıyorsa öfkenizi kontrol etmek için daha çok çaba harcarsınız.

Maalesef sinirli ve öfkeli olma, kavga etme sorunlarıyla yıllarca uğraşmalarına rağmen insanların aklına dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı gelmez. Daha da kötüsü bırakın uzman olmayanları, ruh sağlığı uzmanları tarafından bile DEHB tanısı sorgulanmayabilir. Bunun sebeplerini başka bir yazımda tartışmıştım.

DEHB tanısının atlanması belki de dramatik bir hızla sorunların çözümü şansını da kaçırmanıza neden olur. Siz ya da yakınınız öfkeli, sinirli, kavgacı, aceleci ve sabırsız mı, başka hiçbir şey durumu daha iyi açıklamıyorsa sitemizdeki hiperaktivite testini doldurun, doldurtun. Test sonuçları DEHB tanısını düşündürüyorsa, psikiyatristin de DEHB tanısı koyma ihtimali çok yüksektir. Peki sizde hiperaktivite yok diyen bir doktora güvenmeyecek misiniz? Uzmanlara güveninizi sarsmak istemem ama erişkinler söz konusu olduğunda psikologlar psikiyatristler ve diğer ruh sağlığı çalışanları bu tanıyı maalesef tanımıyorlar! Gittiğiniz uzmanın bu tanı konusunda tecrübesi olup olmadığını ve tedavisinde kullanılan ilaçları reçete edip etmediğini sorun.

Diğer Etiketler

Güncel Duyurular

Duyuru - Haber

Twitter